معاون پیش‌بینی و تحقیقات اداره کل هواشناسی اصفهان در باره افزایش شدت خشکسالی، وقوع گرد و خاک و تداوم شرایط ناپایدار اقلیمی در تابستان امسال هشدار داد و اعلام کرد: این استان اکنون در بدترین وضعیت خشکسالی خود در ۲ دهه اخیر قرار دارد.
حمیدرضا حاجی‌بابایی روز دوشنبه در جلسه کارگروه مشترک کاهش آلودگی هوا و مقابله با گرد و غبار که با حضور نمایندگان دستگاه‌های مختلف در اداره کل حفاظت محیط زیست استان افزود: در حال حاضر تمام مناطق اصفهان با خشکسالی بسیار شدید مواجه و مناطق مرکزی، شرقی و جنوبی آن بطور ویژه درگیر این بحران است.
وی افزود: بر اساس داده‌های هواشناسی، افزایش بی‌سابقه دما، کاهش بارش‌ها و طولانی‌تر شدن دوره‌های خشکسالی نشاندهنده حرکت اقلیم مناطق مرکزی کشور به سمت اقلیم خشک و کم‌بارش است.
به گفته حاجی بابایی، دمای اردیبهشت امسال در اصفهان پنج درجه بیشتر از میانگین بلندمدت بود و تابستان اصفهان در عمل از اردیبهشت آغاز شد.
معاون پیش‌بینی و تحقیقات اداره کل هواشناسی اصفهان با اشاره به تحلیل الگوهای جوی روزهای اخیر گفت: شامگاه چهارشنبه و بامداد پنجشنبه هفته گذشته بدلیل تقابل هوای سرد در لایه‌های بالایی و هوای گرم در سطح زمین، پدیده‌ای موسوم به «جت شبانه» شکل گرفت که موجب وزش بادهایی با سرعت ۷۰ تا ۸۰ کیلومتر در ساعت در مناطقی مانند اردستان، بیابانک و کاشان شد و گرد و خاک به مرکز استان نیز انتقال یافت.
وی افزایش شدت جریان‌های کم‌فشار از عرض‌های پایین و تلاقی آن با جریان‌های سرد شمالی را از دلایل اصلی تشدید گرد و خاک در اصفهان طی هفته‌های اخیر اعلام کرد.
حاجی‌بابایی با ارائه نقشه‌های ماهواره‌ای تأکید کرد: گرد و خاک در نیمه‌شب و بامداد پنجشنبه گذشته، بوضوح در تصاویر ثبت شده قابل مشاهده بود و این پدیده از مناطق شرقی و شمال شرقی به سمت مرکز استان سوق یافت که یکی از پیامدهای تشدید خشکسالی و گرم شدن اقلیم است.
وی خاطرنشان کرد که در تابستان امسال تاکنون ۲۶ مورد هشدار نارنجی و زرد در باره پدیده گرد و خاک در استان صادر شده است.
حاجی‌بابایی پیش‌بینی کرد: از روز چهارشنبه و پنجشنبه هفته جاری تا هفته اول اَمرداد، با استقرار الگوهای گرم تابستانه، شدت گرد و خاک در استان کاهش خواهد یافت اما از هفته دوم، احتمال بازگشت شرایط ناپایدار وجود دارد.
وی در باره چشم‌انداز بارش در فصل پاییز نیز گفت: پیش‌بینی‌ها حاکیست که بارش‌های پاییزی با تاخیر آغاز می‌شود و آذر نخستین ماه پربارش خواهد بود هرچند میزان بارش‌ها نسبت به سال گذشته اندکی بیشتر اما همچنان کمتر از نرمال بلندمدت خواهد بود.
معاون پیش‌بینی و تحقیقات اداره کل هواشناسی اصفهان در پایان از همه دستگاه‌های مسوول خواست تا در زمینه مدیریت بحران خشکسالی و پیامدهای آن بویژه در حوزه گرد و غبار اقدام‌های عملی و فوری انجام دهند.
اصفهان با داشتن ۳۰ درصد بیابان‌های کشور نیازمند اقدام فوری برای مقابله با فرسایش بادی است
رییس اداره امور بیابان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری اصفهان نیز در این نشست گفت: با وجود اینکه تنها ۲۰ درصد از مساحت کل کشور را بیابان تشکیل می‌دهد، اصفهان با داشتن ۳۰ درصد مساحت، در وضعیت بحرانی‌تری قرار دارد و نیازمند اقدامات ویژه و مضاعف نسبت به سایر استان‌هاست.
مهدی سلطانی با بیان‌اینکه از مجموع ۱۴ میلیون هکتار کانون بحران فرسایش بادی در کشور، ۱.۵ میلیون هکتار آ« مربوط به استان اصفهان است، افزود: همچنین ۲.۸ میلیون هکتار از اراضی این استان در ۱۴ شهرستان تحت تأثیر مستقیم فرسایش بادی قرار دارند.
وی تصریح کرد: پراکنش این کانون‌ها به نحوی است که حتی شهرستان‌هایی مانند گلپایگان در غرب استان که پیشتر جزو مناطق بیابانی نبودند، هم به این سامانه افزوده شده‌اند.
سلطانی افزود: شهرستان نایین بیشترین سطح کانون بحران درجه یک را با ۶۸ هزار هکتار داراست.
به گفته رییس اداره امور بیابان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان، در شعاع ۵۰ کیلومتری شهر اصفهان ۱۳۰ هزار هکتار کانون بحران شناسایی شده است.
سطانی اظهار داشت: تاکنون ۱۹ هزار و ۴۰۰ هکتار جنگل دست‌کاشت در این مناطق ایجاد شده اما برای کنترل اثرات مُخرب ریزگردها و حفظ صنایع و ساکنین کلانشهر اصفهان، نیاز است بیش از ۵۰ درصد از آنها تحت پوشش جنگل‌کاری قرار گیرد.
وی گفت: طبق مطالعات، ۱۰۵ هزار هکتار از کانون‌های بحران در مناطق چهارگانه محیط زیست و ۱۱۶ هزار هکتار در اراضی کشاورزی رها شده قرار دارد که نیازمند برنامه‌ریزی تخصصی دستگاه‌های ذی‌ربط از جمله سازمان محیط زیست و جهاد کشاورزی است.
سلطانی افزود: سایر کانون‌ها شامل سه هزار و ۳۰۰ هکتار در مسیرهای رودخانه‌ای خشک شده، بیش از ۵۰۰ هکتار در مسیر جاده‌های خاکی و ۲۴ هزار و ۵۰۰ هکتار در حوزه معادن هستند.
به گفته رییس اداره امور بیابان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری اصفهان، شرایط اقلیمی، خشکسالی، فرسایش بادی، عوامل انسانی و توسعه بی‌برنامه موجب افزایش گرد و غبار شده، به نحوی که نه‌تنها این خطه بلکه استان‌های همجوار از جمله قم، سمنان و یزد را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
به گزارش ایرنا، اصفهان در سال‌های اخیر با چالش کم‌آبی، خیزش گرد و خاک و خشک شدن زاینده‌رود و تالاب گاوخونی مواجه شده است و در آغاز فصل تابستان بر اثر وزش باد و فعال شدن کانون‌های فرسایش بادی با افزایش آلودگی هوا روبه‌رو می‌شود.
این استان ۱۰.۷ میلیون هکتار وسعت دارد که بیش از ۹۰ درصد آن معادل حدود ۹.۸ میلیون هکتار را عرصه منابع طبیعی و ملی و از این میزان حدود ۴۰۳ هزار هکتار را جنگل(معادل چهار درصد)، ۶ میلیون هکتار را مرتع(معادل ۶۴ درصد) و سه میلیون هکتار را بیابان(معادل ۳۲ درصد) دربرگرفته است.
